Thời tiết miền Bắc đang chuyển sang không khí lạnh đột ngột sau một đợt nắng nóng. Sự thay đổi đột ngột về thời tiết rất dễ dẫn đến sốc nhiệt, đe dọa tính mạng con người. 
Sốc nhiệt – cực kỳ nguy hiểm
Sốc nhiệt được dùng để mô tả trạng thái thay đổi nhiệt độ của cơ thể một cách đột ngột, như từ lạnh sang nóng, từ nóng sang lạnh, hoặc từ nóng tới nóng đột ngột, từ lạnh tới lạnh đột ngột… và đây là trạng trái cực kỳ nguy hiểm có khả năng dẫn tới tử vong.
Lý giải thêm về tình trạng sốc nhiệt, BS Nguyễn Văn Thắng, Đại học Y Hà Nội, cho biết sốc nhiệt thường xảy ra khi luyện tập thể thao hoặc lao động nặng nhọc trong môi trường nóng bức mà không uống bù đủ nước.
Nó cùng thường xảy ra trong đời sống bình thường, như khi bạn làm việc trong môi trường có máy lạnh, máy điều hòa được điều chỉnh ở mức thấp, và đột ngột bạn ra môi trường móng nực bên ngoài thì rất dễ dẫn tới hiện tượng này. Hay tắm nước lạnh khi trời đang rất cũng có khả năng cao dẫn tới hiện tượng sốc nhiệt.
Dấu hiệu và triệu chứng sốc nhiệt thường gặp bao gồm nhịp tim nhanh, thở nhanh và nông, huyết áp tăng cao hoặc hạ thấp, ngưng đổ mồ hôi, dễ bị kích thích, lú lẫn hoặc bất tỉnh, cảm thấy chóng mặt hoặc choáng váng, đau đầu, buồn nôn, ngất xỉu…
Theo BS Thắng, thân nhiệt của chúng ta được vùng dưới đồi trong não bộ điều hòa. Hệ thần kinh luôn chuyển tới vùng này tình trạng nóng lạnh ở các vùng khác nhau của cơ thể. Qua đó, các cơ quan sẽ kích thích các phản ứng để tăng hoặc giảm nhiệt độ cơ thể.
Khi nhiệt độ xuống thấp, máu bị ảnh hưởng và khi đi ngang qua vùng đồi thị sau não, các trung tâm giao cảm ở đó bị kích thích khiến mạch máu ngoại biên co lại, cơ thể xảy ra phản ứng tạo ra nhiệt, làm thân nhiệt tăng lên. Ngược lại, khi nhiệt độ quá cao, máu sẽ nóng và các trung tâm giao cảm bị kích thích khiến mạch máu giãn nở, kích thích để ra nhiều mồ hôi giúp hạ thân nhiệt.
Vì vậy, trong trường hợp cơ thể đột ngột tiếp xúc với môi trường nhiệt độ xuống thấp như đang đi ngoài đường nắng nóng 37-38 độ C vào phòng máy lạnh đột ngột chỉ có 17-18 độ C hay khi trời nóng rồi chuyển sang lạnh, sự chênh lệch nhiệt độ nhiều sẽ làm nhiệt độ cơ thể hạ đột ngột, mồ hôi không toát ra được, tổn hại đến trung khu thần kinh.
Việc thay đổi nhiệt độ đột ngột như thế, nhẹ thì có thể khiến cơ thể biểu hiện mệt mỏi, lờ đờ, nói lắp, đau đầu, chóng mặt. Trong trường hợp nặng, có thể làm nhịp tim và hơi thở lúc đầu nhanh, sau đó chậm dần, khó thở, thậm chí dẫn đến trạng thái hôn mê và có khi dẫn đến tử vong.
Với những người nhạy cảm, sức đề kháng yếu, nguy cơ mắc bệnh là rất cao. Đặc biệt đối tượng trẻ nhỏ, người cao tuổi thường là những người bị bệnh tim mạch, bệnh phổi, bệnh thận hoặc những người dùng các loại thuốc khiến cơ thể dễ bị mất nước nguy cơ sốc nhiệt là rất lớn.
Vì vậy khi thời tiết thay đổi đột ngột nếu chúng ta không đề phòng rất dẫn đến đột quỵ, tăng huyết áp, liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên gây méo miệng, liệt mặt, ảnh hưởng nghiêm trọng tới tính mạng và sức khỏe…
Sự thay đổi đột ngột về thời tiết rất dễ dẫn đến sốc nhiệt, cần giữ ấm cơ thể trước khi ra khỏi nhà. Ảnh minh họa
Cách bảo vệ sức khỏe khỏi ảnh hưởng của sốc nhiệt
Các bác sĩ khuyến cáo khi nạn nhân bị sốc nhiệt, chúng ta cần đưa ngay tới nơi có nhiệt độ ổn định, nhanh chóng làm ấm cơ thể cho nạn nhân và gọi cấp cứu kịp thời.
Khi thời tiết bắt đầu lạnh chúng ta cần giữ âm cho cơ thể là điều rất quan trong nhất là những bộ phận dễ bị lạnh như cổ, tai, mũi, tay, chân, lưng…
Đối với trẻ nhỏ cần giữ vệ sinh, nhất là đường hô hấp họng, miệng, mũi, hầu để tránh mắc các bệnh do vi sinh vật gây ra. Nên súc họng bằng nước muối sinh lý hàng ngày.
Tránh tiếp xúc đột ngột với không khí lạnh khi đi từ trong nhà ra bên ngoài và tuyệt đối không nên lao ngay ra ngoài khi thời tiết trong nhà và ngoài trời chênh lệch nhau quá nhiều bởi điều này cũng rất dễ gây ra sốc nhiệt.
Cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý nên hạn chế ăn và uống các đồ lạnh.
Đặc biệt khi tắm cần tắm bằng nước ấm đảm bảo nhiệt độ nước không quá nóng cũng không quá lạnh cần trang bị cho phòng tắm một bình nước nóng gián tiếp để luôn đảm bảo có nước nóng sử dụng trong suốt mùa đông. Tuyệt đối không nên tắm khuya hoặc tắm quá lâu bởi như vậy sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Tập thể dục trong trời lạnh cũng rất tốt, nhưng quan trọng là cơ thể bạn phải được giữ ấm. Các chuyên gia khuyên bạn nên vận động nhẹ một chút trước khi bắt đầu các hoạt động mạnh mẽ để cơ thể bạn thích nghi với nhiệt độ. Sự thay đổi nhiệt độ cơ thể đột ngột trong thời tiết lạnh có thể là một nguy cơ cho tim.